Mae’r stori hon hefyd ar gael yn Saesneg – cliciwch yma i’w darllen.
Mae prosiect uchelgeisiol ‘Coed Caerdydd’ Cyngor Caerdydd yn paratoi ar gyfer chwe mis prysur, gyda chynlluniau i blannu 30,000 yn rhagor o goed ym mannau gwyrdd y ddinas, yn ogystal ag ar ei strydoedd ac ar safleoedd ysgolion, cymunedol a phreifat erbyn gwanwyn y flwyddyn nesaf.
Nod y cynllun yw adeiladu ar lwyddiant y pedair blynedd diwethaf, sydd wedi gweld:
- mwy na 118,500 o goed yn cael eu plannu mewn cannoedd o leoliadau ledled Caerdydd, gan drawsnewid ardal sy’n cyfateb i bron i 30 o gaeau Stadiwm Principality yn goedwig drefol newydd.
- mae gwirfoddolwyr lleol, ysgolion, busnesau a grwpiau cymunedol wedi cyfrannu dros 16,000 o oriau i blannu a gofalu am y coed newydd.
Am y tro cyntaf, bydd gwaith plannu eleni yn cynnwys coed, gan gynnwys coed Derw a choed Cerddin, a dyfwyd o hadau a gasglwyd yn lleol ym mhlanhigfa goed y prosiect. Sefydlwyd y blanhigfa ar ddechrau’r prosiect er mwyn darparu ffynhonnell hirdymor o goed. Mae coed sy’n cael eu tyfu o hadau lleol wedi’u haddasu’n well i amodau lleol, yn fwy gwydn i blâu a chlefydau, ac effeithiau newid yn yr hinsawdd.
Mae’r prosiect yn cefnogi ymrwymiad Cyngor Caerdydd, a wnaed fel rhan o’i ymateb Caerdydd Un Blaned i newid yn yr hinsawdd, i gynyddu canopi coed yn y ddinas.
Gwirfoddolwyr yn helpu ym mhlanhigfa goed Coed Caerdydd.
Yn ystod y tymor plannu sydd i ddod, bydd amrywiaeth o goed brodorol yn bennaf yn cael eu plannu mewn dros 200 o wahanol safleoedd, gan gynnwys coed stryd lled-aeddfed, perllannau newydd mewn ysgolion a pharciau, a pherthi ar hyd hawliau tramwy cyhoeddus ac ar ffermydd ar gyrion y ddinas. Bydd y prosiect hefyd yn parhau i gyflwyno mathau treftadaeth o goed ffrwythau, megis afal prin “Gabalva”, gan wella bioamrywiaeth Caerdydd ymhellach. Bydd coed addurniadol yn ychwanegu diddordeb tymhorol mewn mannau gwyrdd.
Dywedodd y Cynghorydd Jennifer Burke, yr Aelod Cabinet dros Ddiwylliant, Parciau a Digwyddiadau: “Wrth i’r coed hyn dyfu, byddant yn gwneud ein haer yn lanach, yn helpu i liniaru llifogydd, yn cadw pobl yn oer yn yr haf, yn darparu cynefinoedd i fywyd gwyllt ac yn gwneud Caerdydd yn lle gwyrddach a mwy dymunol i fyw – byddant hefyd yn gwneud cyfraniad sylweddol tuag at ein gweledigaeth ar gyfer Caerdydd carbon niwtral.
“Mae cymaint eisoes wedi’i gyflawni drwy brosiect Coed Caerdydd ond ynghyd â chymorth a chefnogaeth barhaus y gymuned, gallwn wneud hyd yn oed mwy.”
Mae cyfranogiad cymunedol wrth wraidd llwyddiant Coed Caerdydd. Y tymor diwethaf, cymerodd 2,166 o wirfoddolwyr ran mewn 114 o ddigwyddiadau plannu, tra bod rhwydwaith cynyddol y prosiect o dros 300 o Warcheidwaid Coed yn helpu i ofalu am goed sydd newydd eu plannu, gan roi adborth gwerthfawr ar eu hiechyd a sicrhau bod cymaint â phosibl yn cyrraedd aeddfedrwydd.
Mae cynllun rhoi coed newydd hefyd wedi’i lansio i alluogi unigolion, grwpiau cymunedol a busnesau i wneud cyfraniadau ariannol i’r prosiect, fel y gall cenedlaethau’r dyfodol fwynhau manteision hyd yn oed mwy o goed. Gellir rhoi coed fel rhoddion, er cof am anwyliaid, i helpu i wrthbwyso allyriadau carbon, neu yn achos busnesau sy’n gweithio gyda Chyngor Caerdydd, i gyfrannu tuag at y Buddion Lles Cymunedol sy’n ofynnol o dan gynllun caffael cymdeithasol-gyfrifol y Cyngor.
Byddai rhodd o £1 yn ein galluogi i brynu un glasbren. Pe bai busnes yn rhoi £500, neu pe bai 500 o bobl yn rhoi £1 yr un, byddai’n ein galluogi i brynu 500 o lasbrennau – digon i dyfu’n hyd at hanner hectar o goetir – ar ôl 20 mlynedd byddai’r coed hyn yn dal rhwng 12-15 tunnell o allyriadau carbon bob blwyddyn.
Dywedodd y Cynghorydd Jennifer Burke, yr Aelod Cabinet dros Ddiwylliant, Parciau a Digwyddiadau: “Mae pob coeden sy’n cael ei phlannu yn dod â Chaerdydd yn agosach at ddyfodol cryfach, tecach, gwyrddach a byddwn yn annog cymaint o breswylwyr, grwpiau cymunedol a busnesau â phosibl i gymryd rhan.”
Sut mae cymryd rhan:
P’un a ydych yn arddwr profiadol neu’n wirfoddolwr am y tro cyntaf, mae croeso i bawb helpu i dyfu coedwig drefol Caerdydd. Gall preswylwyr unigol a grwpiau sydd â diddordeb mewn ymuno â digwyddiad plannu cymunedol ddod o hyd i restr lawn o ddigwyddiadau yma: https://www.eventbrite.com/o/coed-caerdydd-46791623513
