Mae Cyngor Bwrdeistref Sirol Caerffili yn cynyddu ei ymdrechion i wella cyfraddau ailgylchu.
Yn ystod cyfarfod o’r Cabinet, a gafodd ei gynnal ym mis Mai 2025, fe wnaeth y Cyngor gytuno i ehangu’r defnydd o adran 46 o Ddeddf Diogelu’r Amgylchedd 1990. Bydd yr ehangiad hwn bellach yn cynnwys achosion o roi deunyddiau ailgylchadwy mewn biniau gwastraff cyffredinol.
Mae’r Cyngor eisoes yn defnyddio’r ddeddfwriaeth hon i fynd i’r afael â chamddefnyddio cynwysyddion ailgylchu. Mae’r dull hwn wedi helpu gwella ymwybyddiaeth trigolion o’r hyn y mae modd ei ailgylchu wrth ymyl y ffordd. Ers i’r broses addysgu ac ymgysylltu ynghylch ailgylchu ddechrau ym mis Chwefror 2024, mae dros 30,000 o achosion o halogi wedi’u nodi, ac mae tîm Cynghorwyr Ailgylchu y Cyngor wedi cynnal mwy na 3,000 o ymweliadau â chartrefi. Yn ystod y cyfnod hwn, dim ond 28 o hysbysiadau cosb benodedig sydd wedi’u rhoi, sy’n dangos bod y Cyngor yn canolbwyntio ar addysgu yn hytrach na gorfodi.
Mae’r broses yn cynnwys cyfres o lythyrau ac ymweliadau â chartrefi, sydd â’r nod o roi gwybod i drigolion a’u cynorthwyo nhw. Dim ond ar ôl rhoi cynnig ar yr holl ymdrechion ymgysylltu y mae camau cyfreithiol yn cael eu cymryd.
Bydd yr un broses bellach yn cael ei dilyn yn achos biniau gwastraff cyffredinol, i helpu lleihau faint o ddeunyddiau ailgylchadwy sy’n cael eu taflu. Y nod yw sicrhau bod yr eitemau hyn yn cael eu hanfon i’r cyfleusterau ailgylchu cywir.
Ar hyn o bryd, mae Bwrdeistref Sirol Caerffili yn methu cyrraedd targedau ailgylchu Llywodraeth Cymru. Mae faint o wastraff cyffredinol y mae’n ei gynhyrchu ymhlith yr uchaf yng Nghymru – 410kg fesul cartref, o’i gymharu â’r cyfartaledd cenedlaethol, sef 360kg. Mae’r camau newydd hyn bellach yn hanfodol i wella’r perfformiad ailgylchu, gwarchod yr amgylchedd ac osgoi dirwyon posibl.
Mae 59% o’r hyn sydd mewn biniau gwyrdd ym Mwrdeistref Sirol Caerffili yn ailgylchadwy – gyda 31% o hynny yn wastraff bwyd. Felly, nod y fenter hon yw annog gwell arferion o ran gwastraff a helpu trigolion i reoli eu gwastraff mewn modd mwy cynaliadwy.
Dywedodd Clive Campbell, Cyfarwyddwr Dros Dro Gwasanaethau Isadeiledd a Gwastraff, “Mae dadansoddiad diweddar yn dangos y gallai 59% o’r gwastraff yn ein biniau gwyrdd fod wedi cael ei ailgylchu. Mae hyn yn dangos, er bod lefelau cyfranogiad ailgylchu uchel ym Mwrdeistref Sirol Caerffili, yn anffodus, nid ydyn ni’n ei wneud yn iawn. Diben y broses newydd hon yw helpu rhoi gwybod i drigolion, eu cynorthwyo nhw a rhoi cyngor iddyn nhw, i sicrhau rhoi’r pethau cywir yn y cynwysyddion cywir.
“Bu canlyniadau gwych yn sgil defnyddio’r dull hwn gyda’n proses ailgylchu. Rydyn ni’n gobeithio y bydd ehangu hyn i gynnwys biniau ar gyfer gwastraff nad oes modd ei ailgylchu yn annog pawb i ddidoli eu gwastraff yn iawn ac i ailgylchu’r hyn y mae modd ei ailgylchu, gan gefnogi’r gwaith gwych sydd eisoes yn cael ei wneud gan gynifer o bobl yn ein cymuned.
“Nid yw rhoi dirwy byth yn ddewis cyntaf. Ond, mewn achosion lle mae trigolion yn anwybyddu rheolau ailgylchu dro ar ôl tro, er gwaethaf cael cymorth ac arweiniad, mae’n rhaid i ni weithredu.”
